Lời nói đầu

Sách có câu: "Nhân bản hồ tổ"

Mọi vật gốc tự đất trời mà hóa sinh không dứt, người ta gốc tự tổ tôn mà  sinh hóa không cùng. Tôn phái của người ta cũng như mọi vật của trời đất vậy.

Họ ta từ khi gây dựng đến nay, con con cháu cháu như cây có ngàn cành muôn lá, như nước có lắm lạch nhiều sông. Sự phát triển không ngừng đó nên ghi chép lại để lưu truyền mãi mãi về sau.

Dòng họ có bản gia phả cũng như trời có nhật nguyệt tinh tú, như đất có sông núi cỏ cây để muôn đời mai sau khi trông thấy hình ảnh trăng sao, sông núi cỏ cây thì biết nguyên lưu dòng họ còn mãi mãi ở đó.

(Trích lời tựa quyển gia phả do cụ Tạ Ngọc Súy biên soạn lần thứ nhất).

Dân tộc Việt Nam đã trải qua hơn 4000 năm lịch sử mà ngày nay ai cũng hiểu mình là con cháu Đức Tổ Hùng Vương là do có sử sách truyền lại.

Họ ta kể từ khi cụ Sơ Hoàng Thủy tổ cùng với cụ tổ họ Lê về vùng ven biển quận Chân Định lập ấp đến nay đã hơn 400 năm, con cháu đã đến đời thứ 17, 18 mà vẫn nhận biết được nhau, vẫn quy tụ về cùng dòng họ là do họ ta có gia phả và giữ được gia phả.

Ngày nay họ ta có được di sản quý giá này của tổ tiên để lại thì con cháu trong họ mãi mãi ghi ơn cụ Tạ Ngọc Súy đời thứ 10 đã dày công truy tìm nguồn gốc trên 10 đời về trước viết nên cuốn gia phả đầu tiên vào năm 1841 (năm Tân Sửu). Bốn mươi năm sau, cụ Tạ Ngọc Tiệp kế tục sự nghiệp của anh bổ sung và chép lại lần thứ hai. Đến năm 1910, cụ Tạ Ngọc Điến nối nghiệp cha, chú bổ sung viết tiếp lần thứ ba. Năm 1958, cụ Tạ Ngọc Lân kế tiếp cha, bổ sung viết lại lần thứ tư và trước khi qua đời, cụ đã giành thời gian dịch từ chữ Hán ra chữ Quốc ngữ. Cụ Tạ Đức Bản dùng văn thơ miêu tả nguồn gốc, công lao khí phách của Tổ tiên. Năm 1989, cụ Tạ Ngọc Phách đã biên soạn và cho in nhiều bản Cây gia hệ họ Tạ. Công lao của các cụ trong quá trình xây dựng, bổ sung cho cuốn gia phả tạo điều kiện thuận lợi cho việc bổ sung viết tiếp gia phả lần này.

Song tiếc rằng trước đây các cụ chịu ảnh hưởng của chế độ phong kiến thực dân với khuynh hướng trọng nam, khinh nữ nên gia phả cũ không ghi tên các cụ bà, con gái, con dâu. Mặt khác việc lưu truyền gia phả cũng chỉ hạn chế trong phạm vi cha truyền con nối, không mở rộng cho con cháu trong họ biết nên Tổ Gia phả gặp khó khăn trong việc tìm hiểu, xác minh kết luận, bổ sung, tu chỉnh.

Nghiên cứu gia phả họ ta cho thấy từ đời này qua đời khác có nhiều người có học thức, có cống hiến công sức vào công cuộc bảo vệ và xây dựng đất nước, quê hương. Ở thời đại phong kiến có 5 cụ được nhà vua phong sắc, nhiều cụ được phong tước hầu.

Trong cách mạng giải phóng dân tộc có người sớm giác ngộ hoạt động trong thời kỳ bí mật, có người bị tù đày, có người hy sinh trong nhà tù của thực dân Pháp. Trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ có hàng trăm con cháu họ Tạ đã hy sinh vì độc lập tự do của Tổ quốc hoặc còn mang trong người những vết thương chiến tranh. Nhiều người trở thành cán bộ trung cao cấp của Đảng, Nhà nước và Quân đội. Có 2 cụ được tặng thưởng Huân chương Hồ Chí Minh, 5 cụ được tặng thưởng Huân chương Độc Lập.

Trong công cuộc xây dựng đất nước hiện nay nhiều người là bác sĩ, kỹ sư, là cán bộ khoa học kỹ thuật, … đang mang tài năng trí tuệ của mình góp phần vào việc xây dựng đất nước, quê hương.

Hiện nay, con cháu họ ta từ đời thứ 12 đến đời thứ 17, 18 đang làm ăn sinh sống, công tác ở mọi miền đất nước và ở nước ngoài và tập trung theo từng chi, ngành ở các làng: Thư Điền (xã Tây Giang), Diêm Trì, Lũ Phong (xã Tây Phong), Thanh Châu, Châu Nhai (xã Nam Thanh), Đại Đồng (xã Nam Trung), xã Nam Hồng, Tân Lạc (xã Đông Hoàng), Thị trấn Tiền Hải, xã Giao Lâm, Giao Xuân, Giao Phong huyện Giao Thủy, tỉnh Nam Định, v.v … vẫn luôn luôn hướng về dòng họ, vẫn nhớ về quê hương đất tổ Thư Điền.

Những điều trên đây rất cần ghi chép tập hợp lại.

Từ năm 1985, chúng tôi con cháu của Tổ tiên họ Tạ sau khi hoàn thành nhiệm vụ đối với Tổ quốc, được Đảng, Nhà nước, Quân đội cho về nghỉ hưu tại địa phương, vâng lời cha bác trong họ, giao cho việc nghiên cứu bổ sung, tu chỉnh lại gia phả của dòng họ. Đây là một việc lớn đòi hỏi phải công phu vì gia phả gốc có nhiều chỗ chưa ghi hoặc ghi sơ sài, có những điều cần tìm hiểu kỹ hơn, sâu hơn. Trong lần bổ sung tu chỉnh lại gia phả lần này, chúng tôi đã cùng nhau nghiên cứu, tìm hiểu, phát hiện, bổ sung, sắp xếp, biên soạn từng nội dung. Song vì vừa thiếu tư liệu, phần vì trình độ người viết còn hạn chế, chắc chưa thể đáp ứng yêu cầu của mọi người trong họ.

Theo quy luật phát triển của xã hội ngày càng văn minh hiện đại, con cháu họ Tạ ngày càng đông lại được học hành nhiều hơn, có kiến thức văn hoá, có trình độ khoa học nhận thức về xã hội, về gia tộc tốt hơn, các thế hệ tiếp sau sẽ bổ sung, tu chỉnh cho gia phả họ Tạ đầy đủ hơn, chính xác hơn.

Như vậy, cuốn gia phả này đã được bổ sung, tu chỉnh biên soạn lại và viết lần thứ 5 (1985-2010) để mọi người trong họ khi xem hiểu đúng nguồn gốc, truyền thống của dòng họ; công lao, đức độ của tổ tiên; hiểu mối quan hệ giữa các chi, ngành và thứ bậc trong họ.

Nội dung quyển gia phả này được sắp xếp gồm 3 phần lớn:

1. Phần thứ Nhất: Nguồn gốc, truyền thống dòng họ

Nội dung phần này nhằm làm cho các thế hệ hiểu nguồn gốc của tổ tiên từ đâu đến và từ làng Thư Điền phát triển ra các nơi khác, chắt lọc ra những nét tinh tuý qua từng đời, từng thời kỳ tổng hợp, khái quát lại thành 5 truyền thống động viên, giáo dục các thế hệ hãy giữ gìn và phát huy những truyền thống tốt đẹp đó trên các lĩnh vực của cuộc sống.

2. Phần thứ Hai: Gia phả họ Tạ

A. Cây Gia hệ: từ đời cụ Sơ Hoàng Thuỷ Tổ đến các cụ đời thứ Tám. Sau đó từ đời thứ 9 đến đời thứ 13 theo từng Chi, Ngành.

B. Gia phả từ đời thứ Nhất đến đời thứ 8. Còn từ đời thứ 9 đến nay (đời thứ 18) thì ghi theo từng Chi, Ngành tuần tự từ Chi 1 đến chi cuối cùng. Ghi theo từng đời (kể cả trai, gái, dâu, rể), ghi từng người tư liệu có tới đâu thì ghi tới đó.

3. Phần thứ Ba: Một số tư liệu về dòng họ

A. Sơ lược lịch sử quê hương Thư Điền và dòng họ Tạ.

B. Diễn ca kỷ niệm

C. Danh sách mẹ Việt Nam anh hùng và danh sách các liệt sĩ của dòng họ

D. Danh sách Trưởng tộc và Ban trị sự đại tộc qua các thời kỳ.

Tổ Gia phả